Rotondekunst (1)

Zelf een gekke plek gespot? Deel je locatie op deze blog!

Ergens in Europa zit iemand schaterlachend rijk te worden. Dat lijkt mij althans de enige verklaring voor de razendsnelle opmars van de rotonde. Ooit een fenomeen dat je alleen op doorreis in Frankrijk tegenkwam, maar tegenwoordig dé oplossing voor elk kruispunt buiten de bebouwde kom.

Minirotondes, turborotondes, rotondes met bypass: ze verspreiden zich als blauwalg over het Nederlandse wegennet. Net als rotondekunst. Ik was me tot voor kort nog niet van bewust van deze nieuwe  discipline, maar inmiddels weet ik wel beter. Rotondekunst is booming. Geen gemeente kan nog zonder.

Reuze-aardbeien, Apeldoornse maagden, racefietsers die een ‘berg’ beklimmen en zelfs een complete kas: je kunt het zo gek nog niet verzinnen of het staat op een van de Nederlandse rotondes. Er zijn rotondes waarop ‘buitenaardse culturen’ kunnen landen*, rotondes waarin ‘zeven vergulde schatten’ begraven liggen en er is de Toren van Udenhout.

Werp één blik op het kunstwerk en je weet meteen wat de bijnaam is in de volksmond: de Pik. Dat zegt naar mijn idee meer over de volksmond dan over de vermeende preoccupatie van de kunstenaar, maar inderdaad: je kán er heel makkelijk een pik in zien. De schetsen voor het kunstwerk lagen amper op de tekentafel of de gemeenteraad was al in rep en roer. Een raadslid vroeg zich af of B&W zich bewust waren van het vrouwonvriendelijke karakter van de toren en een collega vond dat Udenhout zich moest schamen voor dit ‘fallische monument’. Na oplevering van het beeld deden de carnavalsverenigingen Beter Bier, de Bierpretenders en SUCK (over fallisch gesproken!) wat iedereen in gedachten al had gedaan: ze voorzagen het beeld van twee ballen en een condoom. ’Voor de lol,’ voegde een woordvoerster er volmaakt overbodig aan toe. Dat het kunstwerk eigenlijk verwijst naar de schoorstenen van de steenfabrieken die vroeger rondom Udenhout stonden, was iedereen allang vergeten.

Gelukkig is de schepper van de toren, Marius Boender, werelds genoeg om te beseffen dat een kunstwerk in de openbare ruimte een eigen leven leidt. En dat iedereen er z’n eigen draai aan mag geven. ‘Je kunt er een grenspaal in zien, maar ook een schoorsteen, een inktzwam of een penis,’ zei hij, na oplevering van het werk. Om eraan toe te voegen dat er waarschijnlijk nog eindeloos grappen over het kunstwerk gemaakt zouden worden en dat hij dat eigenlijk wel leuk vond. 

Je moet als rotondekunstenaar een beetje kunnen meebewegen.

*De Landingsbaan voor Buitenaardse Culturen is één van de 111 locaties uit de Gekste Plek van Nederland. Klik hier om het boek te bestellen.